Máy trợ thính là một công cụ quan trọng giúp người mất thính lực nghe lại được âm thanh, giao tiếp dễ dàng hơn và tham gia tích cực hơn vào cuộc sống. Nhưng việc đeo máy trợ thính liên tục – cả ngày, trong hầu hết các hoạt động – có thể giúp tối ưu hóa lợi ích mà thiết bị mang lại. Bài viết này sẽ giải thích vì sao nên đeo máy trợ thính mọi lúc, cách làm sao để quen dần, cách chăm sóc, những lưu ý quan trọng – tất cả từ các nguồn y khoa và chuyên gia thính học uy tín.
Tại sao nên đeo máy trợ thính mọi lúc?
Dưới đây là các lý do khoa học và sức khỏe chứng minh lợi ích của việc sử dụng máy trợ thính thường xuyên:
- Giảm gánh nặng cho não bộ, tránh mệt mỏi thính giác (auditory fatigue)
Khi nghe kém, não phải “làm việc” nhiều hơn để xử lý âm thanh chưa rõ, điền vào chỗ trống thông tin bị mất. Việc đeo máy trợ thính giúp âm thanh rõ hơn, giảm áp lực này.
- Tăng khả năng hiểu và phản ứng trong giao tiếp
Dùng máy trợ thính đều đặn giúp bạn không bỏ lỡ những lời nói, hướng dẫn y tế, thông tin quan trọng. Khi âm thanh rõ ràng hơn, giao tiếp hiệu quả hơn.
- Bảo vệ thính giác và cấu trúc não khỏi thoái hóa
Nghiên cứu cho thấy mất thính lực nếu không được trợ giúp có thể dẫn đến teo (atrophy) vùng xử lý âm thanh trong não, làm suy giảm khả năng nghe theo thời gian. Dùng máy trợ thính giúp “rèn luyện” não bộ, giữ cho các kết nối thính giác được hoạt động.
- Giảm nguy cơ ngã
Thính giác có liên quan đến cảm giác không gian và giữ thăng bằng. Những người sử dụng máy trợ thính báo cáo cải thiện trong các bài kiểm tra thăng bằng so với khi không đeo.
- Giảm nguy cơ sa sút trí tuệ
Các nghiên cứu cho thấy mất thính lực nhẹ, trung bình hoặc nghiêm trọng nếu không điều trị bằng máy trợ thính có liên quan tới tăng nguy cơ sa sút trí tuệ. Việc đeo máy trợ thính có thể làm chậm quá trình này hoặc giảm thiểu nguy cơ.
- Cải thiện chất lượng cuộc sống, kết nối xã hội
Khi nghe tốt hơn, chúng ta tham gia vào các hoạt động xã hội dễ dàng hơn, giao tiếp không phải lo lắng nhiều, cảm giác tự tin hơn.
Khi nào nên tháo máy trợ thính?
Mặc dù đeo thường xuyên là tốt, vẫn có những thời điểm mà bạn nên tháo máy trợ thính để bảo vệ thiết bị và bản thân:
- Khi đi ngủ – để máy không bị ảnh hưởng bởi mồ hôi, va chạm, hoặc gây khó chịu.
- Khi tắm, bơi hoặc trong môi trường nước – trừ khi thiết bị của bạn được chứng nhận chống nước cao, nhưng thường vẫn nên tránh tiếp xúc trực tiếp với nước.
- Khi sử dụng các sản phẩm xịt tóc, keo, nước hoa dạng xịt – vì các hóa chất có thể làm hỏng micro hoặc lớp vỏ máy.
Cách làm quen và đeo máy trợ thính liên tục
Việc đeo máy trợ thính cả ngày đối với người mới bắt đầu có thể hơi khó – âm thanh mới lạ, có thể cảm giác khó chịu, hoặc có lúc muốn tháo ra. Dưới đây là các bước giúp bạn thích nghi:
| Giai đoạn | Hoạt động đề xuất | Mục tiêu |
| 1. Bắt đầu từ từ | Đeo trong vài giờ mỗi ngày – bắt đầu từ những khoảng thời gian yên tĩnh như ở nhà, khi xem TV, khi nghe truyện hoặc nghe âm nhạc nhẹ. | Giảm sốc ban đầu, giúp não quen với âm thanh mới. |
| 2. Tăng dần thời gian | Mỗi vài ngày tăng thêm thời gian – ví dụ từ 2-3 giờ lên 5-6 giờ, rồi cuối cùng đến cả ngày. | Tạo thói quen và ổn định việc dùng máy. |
| 3. Đổi môi trường nghe | Dùng máy trợ thính khi ra ngoài, trong môi trường có tiếng ồn, giao tiếp nhiều người – dần dần để máy “học” cùng bạn môi trường đa dạng. | Nâng cao khả năng phân biệt âm, tăng cường hiệu quả trong thực tế. |
| 4. Theo dõi phản ứng của cơ thể | Nếu có đau tai, kích ứng, cảm giác âm quá to, bạn nên điều chỉnh lại máy với thợ chỉnh hoặc chuyên gia thính học. | Đảm bảo thoải mái, sử dụng lâu dài được. |
Chăm sóc máy trợ thính để dùng được lâu và hiệu quả
Để máy trợ thính hoạt động tốt khi đeo cả ngày, việc chăm sóc thiết bị rất quan trọng:
Vệ sinh hàng ngày
- Dùng khăn mềm, khô để lau máy sau khi tháo ra.
- Dùng cọ nhỏ, các công cụ chuyên dụng để làm sạch micro, nơi ống hơi hoặc bộ lọc bị tắc.
Tránh ẩm ướt và nhiệt độ cao
- Không để máy trong phòng tắm khi tắm nóng, phòng có hơi nước nhiều.
- Khi không dùng, mở nắp pin, dùng hộp chống ẩm hoặc máy hút ẩm.
Thay pin hoặc sạc đúng cách
Nếu máy dùng pin rời, chuẩn bị pin dự phòng. Nếu sạc lại được, sạc đầy vào buổi tối để sáng hôm sau dùng được nguyên ngày.
Bảo quản khi không sử dụng
Dùng hộp đựng chuyên dụng. Tránh để máy nơi có trẻ em, vật nuôi có thể làm hỏng.
Theo dõi và kiểm tra định kỳ với chuyên gia
Đi kiểm tra thính lực, vệ sinh máy, chỉnh sửa nếu cần ít nhất mỗi 6-12 tháng hoặc khi có bất thường.
Những lưu ý quan trọng
- Việc đeo máy trợ thính không có nghĩa là “nghe bình thường như trước” – nó là sự hỗ trợ, nên vẫn cần thời gian để thích ứng.
- Khi môi trường quá ồn hoặc có âm thanh vượt mức chịu đựng, đôi khi thiết bị vẫn làm tăng tiếng ồn nền – có thể cảm thấy mệt mỏi hơn. Cần biết khi nào môi trường đã vượt ngưỡng an toàn.
- Phản ứng da tai: nếu có đau, ngứa, hoặc kích ứng, nên kiểm tra lại khớp tai, kiểu máy cho phù hợp, vệ sinh tai, hoặc hỏi chuyên gia.
- Chi phí: máy trợ thính có thể đắt, chi phí thay pin, bảo trì cũng cần tính. Nhưng đầu tư đúng cách thường mang lại lợi ích lớn về chất lượng cuộc sống sau này.
Việc đeo máy trợ thính mọi lúc – gần như cả ngày trong những lúc bạn thức – là cách tốt nhất để tận dụng tối đa các lợi ích của thiết bị: từ nghe tốt hơn, giao tiếp dễ dàng hơn, giữ gìn sức khỏe não bộ và tinh thần. Mặc dù có thời gian đầu có thể hơi khó khăn, nhưng nếu bạn kiên trì, chăm sóc tốt thiết bị và làm theo hướng dẫn, chúng có thể trở thành người bạn đồng hành đắc lực trong cuộc sống hàng ngày.
>>>> Tìm hiểu thêm thông tin về các giải pháp hỗ trợ nghe kém tại đây!
Bình luận