Sử dụng máy trợ thính để điều trị chứng ù tai: Quá trình diễn ra như thế nào?

Bạn có bao giờ cảm thấy trong tai mình lúc nào cũng vang lên tiếng “rè rè”, “vo ve” hay “leng keng” ngay cả khi xung quanh hoàn toàn yên tĩnh? Đó chính là ù tai – một tình trạng phổ biến nhưng lại khiến nhiều người mệt mỏi, khó ngủ, thậm chí căng thẳng kéo dài. Tin vui là, với sự phát triển của công nghệ thính học, máy trợ thính ngày nay không chỉ giúp cải thiện khả năng nghe, mà còn trở thành một công cụ hữu ích trong việc giảm nhẹ tiếng ù tai. Vậy, sử dụng máy trợ thính để hỗ trợ điều trị ù tai diễn ra như thế nào? Hãy cùng tìm hiểu chi tiết trong bài viết dưới đây.

Ù tai là gì và tại sao cần quan tâm?

Ù tai (tinnitus) là hiện tượng người ta nghe thấy tiếng như rung, reo, ù, rít, hoặc tiếng ong… khi không có âm thanh ngoài thực tế. Đây không phải là một bệnh riêng biệt mà là triệu chứng của một số vấn đề – thường xảy ra khi người nghe mất dần khả năng cảm nhận âm thanh trong thính giác. Khoảng 10–15% dân số gặp phải; trong đó, có 1–2% là mức độ nghiêm trọng, ảnh hưởng lớn đến chất lượng cuộc sống.

Âm thanh này không phải do bên ngoài, nhưng não bộ vẫn “phát hiện” và nhận diện như một tín hiệu thực, từ đó gây mất tập trung, căng thẳng, lo lắng, rối loạn giấc ngủ, thậm chí trầm cảm. Hầu hết mọi người sẽ bắt đầu bị ảnh hưởng nếu ù tai kéo dài; do đó, việc can thiệp sớm là rất cần thiết.

Vai trò của máy trợ thính trong điều trị ù tai

• Khả năng che lấp (masking) tiếng ù tai

Máy trợ thính không thể chữa khỏi ù tai – thực chất hiện nay không có phương pháp nào chữa dứt điểm – nhưng chúng có thể che lấp, làm giảm nhận thức về tiếng ù bằng cách bổ sung âm thanh nhẹ nhàng như tiếng sóng, tiếng nước chảy, hoặc tạp âm trắng (white noise)

• Âm thanh hỗ trợ chuyên dụng (Tinnitus SoundSupport)

Một số thiết bị hiện đại được trang bị tính năng Tinnitus SoundSupport – cho phép phát âm thanh hỗ trợ trực tiếp từ máy, giúp người dùng di chuyển sự chú ý khỏi tiếng ù tai. Người dùng có thể chọn lựa giữa nhiều âm thanh từ trắng, hồng (pink noise), âm thanh thiên nhiên (sóng biển, gió rừng…), hoặc âm thanh được cá nhân hoá – và có thể điều chỉnh dễ dàng thông qua ứng dụng trên smartphone.

• Hiệu quả đã được chứng minh

Theo nghiên cứu, máy trợ thính kết hợp Tinnitus SoundSupport có thể giảm tác động của ù tai tới 47%. Ngoài ra, một nghiên cứu năm 2015 cũng ghi nhận rằng máy trợ thính có tính năng hỗ trợ ù tai giúp giảm đáng kể triệu chứng bằng cách tái định hướng não bộ qua các loại âm thanh khác nhau.

Quy trình sử dụng máy trợ thính hỗ trợ ù tai

Dưới đây là các bước thường gặp khi một cá nhân quyết định dùng máy trợ thính để giảm ù tai:

• Bước 1: Khám thính lực toàn diện

Trước tiên, bạn cần đến chuyên gia thính học hoặc bác sĩ chuyên khoa để được khám thính lực và xác định mức độ hoặc nguyên nhân gây ù tai – vì 90% trường hợp ù tai có liên quan đến mất thính lực.

• Bước 2: Lựa chọn máy trợ thính phù hợp

Dựa trên kết quả khám và lối sống của bạn, chuyên gia sẽ đề xuất loại máy trợ thính phù hợp. Các thương hiệu nổi bật hiện nay như Signia, Rexton, Widex,… đều có phiên bản hỗ trợ chống ù tai.

• Bước 3: Cá nhân hóa cài đặt máy trợ thính

Khi đã chọn thiết bị, bạn sẽ được cài đặt chế độ Tinnitus SoundSupport (nếu có) – cho phép phát âm thanh che lấp theo nhu cầu. Những âm thanh này có thể điều chỉnh độ lớn và loại âm thanh qua ứng dụng hoặc công cụ điều khiển.

• Bước 4: Giai đoạn làm quen và điều chỉnh

Máy trợ thính không mang lại hiệu quả ngay được – người dùng cần có thời gian làm quen. Giai đoạn này kéo dài từ vài ngày đến vài tháng.

Người dùng có thể ban đầu thấy âm thanh quá to, kỳ lạ, hoặc có tiếng rít, sau đó dần quen. Quá trình này yêu cầu các buổi kiểm tra định kỳ để chuyên gia có thể điều chỉnh giúp phù hợp hơn theo phản hồi của người dùng

• Bước 5: Theo dõi, hỗ trợ tâm lý và liệu pháp bổ trợ

Ù tai không chỉ là vấn đề âm thanh mà còn liên quan đến phản ứng thần kinh – nhiều người cần hỗ trợ tâm lý qua liệu pháp nhận thức hành vi (CBT) hoặc Tinnitus Retraining Therapy (TRT). TRT kết hợp tư vấn hướng dẫn nhận thức và liệu pháp âm thanh để giúp não bộ hướng dần sang không nhận diện hoặc bớt phản ứng với ù tai

• Bước 6: Điều chỉnh lâu dài và chăm sóc liên tục

Máy trợ thính cần được bảo trì, thay pin/sạc, vệ sinh, và thỉnh thoảng điều chỉnh lại theo tiến triển của thính lực và cảm giác của người dùng. Việc chăm sóc đến từ chuyên gia và tương tác ứng dụng giúp tối ưu hóa hiệu quả theo thời gian.

Các lợi ích nổi bật khi sử dụng máy trợ thính hỗ trợ ù tai

• Giảm nhận thức về ù tai rõ ràng, giúp người dùng giảm căng thẳng, cải thiện giấc ngủ và tập trung.
• Âm thanh tự chọn và điều chỉnh linh hoạt, dễ dàng sử dụng qua app.
• Kết hợp tốt với các liệu pháp – đặc biệt các liệu pháp tâm lý hoặc TRT để thúc đẩy quá trình thích ứng.
• Cải thiện chất lượng cuộc sống toàn diện, từ nghe rõ hơn đến giảm căng thẳng và tăng tương tác xã hội.

Lời khuyên để tối ưu hiệu quả khi dùng máy trợ thính điều trị ù tai

• Thăm khám chuyên khoa sớm, tuyệt đối không chủ quan dù ù tai chưa quá mức nghiêm trọng.
• Lựa chọn loại máy trợ thính hỗ trợ âm thanh ù tai để có chức năng che lấp tích hợp.
• Kiên trì trong giai đoạn điều chỉnh – hiệu quả đến từ sự làm quen của não bộ, không phải từ thiết bị.
• Tận dụng các ứng dụng điều khiển để điều chỉnh âm thanh phù hợp mọi lúc mọi nơi.
• Kết hợp biện pháp hỗ trợ tâm lý và âm thanh như CBT, TRT để giúp giảm phản ứng cảm xúc với ù tai.
• Thường xuyên tái khám và bảo trì thiết bị để đảm bảo tính năng và hiệu quả lâu dài.

Ù tai là vấn đề phổ biến nhưng không vô vọng. Máy trợ thính, đặc biệt các dòng có hỗ trợ âm thanh che lấp và tính năng như Tinnitus SoundSupport, đã chứng minh hiệu quả trong giảm tác động của ù tai đến đời sống người dùng. Tuy không chữa khỏi hoàn toàn, việc sử dụng kết hợp máy trợ thính, liệu pháp âm thanh, và hỗ trợ tâm lý có thể mang lại sự cải thiện rõ rệt cả về mặt thể chất lẫn tinh thần.

>>>> Tìm hiểu thêm thông tin về các giải pháp hỗ trợ nghe kém tại đây!